زانکۆی کۆیه که‌وتۆته شاری کۆیه ( کۆیسنجاق )، که کاتژمێرێک ڕێ دووره له ڕۆژهه‌ڵاتی هه‌ولێری پایته‌ختی هه‌رێمی کوردستانه‌وه له باکوری عێراق. زانکۆکه که‌وتۆته دامێنی چیایه‌کی به‌رزی دڵڕفێن. کامپه‌سی زانکۆی کۆیه به‌جۆرێک داڕێژراوه که هه‌موو دیمه‌نه سه‌رنجڕاکێشه‌کانی سروشتێکی شاخاوی له‌خۆبگرێت.زانکۆی کۆیه ساڵی 2003 دامه‌زراو تائێستاش به‌شێوه‌یه‌کی به‌رچاو گه‌شه‌ی کردووه. له‌ساڵی 2010 دا هه‌یکه‌لیه‌تی زانکۆی کۆیه گۆڕانکاری به‌سه‌ردا هات و له سیسته‌می کۆلیژیه‌وه گۆڕدرا بۆ سیسته‌می فه‌که‌ڵتی به‌مه‌به‌ستی زیادکردن و به‌ره‌وپێشبردنی کارلێکی نێوان بواره ئه‌کادیمیه وێکچوه‌کان.
له‌ئێستادا زانکۆی کۆیه له‌چوار فه‌که‌ڵتی پێک هاتووه، ئه‌وانیش بریتین له‌هه‌ریه‌ک له فه‌که‌ڵتیه‌کانی ( ئه‌ندازیاری، زانست و ته‌ندروستی، مرۆڤایه‌تیه‌کان و زانسته کۆمه‌ڵایه‌تیه‌کان وه‌هه‌روه‌ها فه‌که‌ڵتی په‌روه‌رده ) له‌گه‌ڵ 25 به‌ش له‌بواره جیاوازه‌کاندا، وه‌کو به‌شی ئه‌ندازیاری نه‌وت، ئه‌ندازیاری جیۆته‌کنیکی، ده‌رونناسی پزیشکی، زانستی کۆمه‌ڵایه‌تی و مایکڕۆبایه‌لۆجی پزیشکی له‌گه‌ڵ په‌روه‌رده‌ی وه‌رزش.
دوابه‌دوای ڕاپه‌ڕینه مه‌زنه‌که‌ی به‌هاری ساڵی 1991 و ئازادکردنی به‌شێکی زۆری کوردستانی عێڕاق، پڕۆسه‌ی به‌ره‌وپێش بردنی که‌رتی په‌روه‌رده بووه پلانێک و سیاسه‌تێکی به‌رده‌وام له دامه‌زراوه‌ی کوردیدا. له‌م نێوه‌نده‌دا حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان ڕۆڵێکی به‌رچاوی بینی له بنیادنانی دامه‌زراوه ئه‌کادیمیه‌کاندا. سه‌رباری گه‌شه‌پێدانی زانکۆی سه‌ڵاحه‌دین، حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان دوباره زانکۆی سلێمانی کرده‌وه و زانکۆی دهۆکیشی دامه‌زراند.
له‌پڕۆسه‌ی به‌‌ده‌وامبونی گرنگی پێدانی زیاتر به خوێندنی باڵا وه‌کو پێویستیه‌کی بابه‌تی و زانستی، حومه‌ت هه‌ردوو کۆلێژی په‌روه‌رده و شه‌ریعه‌ی له کۆیه کرده‌وه که سه‌ربه زانکۆی سلێمانی بوون. دواتر ئه‌م دوو کۆلێژه بوونه به‌ردی بناغه‌ی دامه‌زراندنی زانکۆی کۆیه. به‌م شێوه‌یه له 11 ی تشرینی یه‌که‌می ساڵی 2003 به‌ئاماده‌بوونی سه‌رۆکی حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان د. به‌رهه‌م ساڵح و خوێندکاران و مامۆستایان، به‌ردی بناغه‌ی زانکۆی کۆیه له‌لایه‌ن به‌ڕێز جه‌لال تاله‌بانیه‌وه دانرا.
به‌پێی فه‌رمانێکی وزاری ژماره 370/1/6 له‌به‌رواری 28 ی کانوونی دووه‌می ساڵی 2004 که‌له‌لایه‌ن وه‌زیری خوێندنی باڵاو توێژینه‌وه‌یه‌ی زانستی ده‌رکرا وه به‌گوێره‌ی ماده 1ی فه‌رمانی سه‌روکایه‌تی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران ژماره ( 218 ) له‌به‌رواری 29 ی تشرینی دووه‌می 2003 زانکۆی کۆیه بۆساڵی خوێندنی 2003-2004 دامه‌زرا. له‌کۆتایی ساڵی خوێندنی 2003-2004، یه‌که‌م ئاهه‌نگی خولی ده‌رچوونی خوێندکارانی زانکۆی کۆیه له‌به‌رواری 20 ی ته‌موزی ساڵی 2006 به‌ڕێوه‌چوو.
